Vlaanderen zakt dramatisch ver weg in onderwijsranking
![](/sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w28/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=J4eldHUV 28w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w33/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=s2gheYD0 33w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w39/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=igRk8YaR 39w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w47/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=rtthhqmv 47w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w56/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=x9CMg-ls 56w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w66/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=bfebfK6u 66w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w67/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=ObQw3B3Y 67w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w78/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=bfEMUQ2b 78w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w79/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=cLfymqdN 79w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w94/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=KiPmiYVq 94w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w111/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=bG-TG03E 111w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w112/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=8hQ8ekL_ 112w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w131/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=yOWTVuaL 131w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w134/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=-a0FL1WX 134w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w155/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=eg3UPTj9 155w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w158/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=bwagfF1R 158w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w183/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=6Bf9JRb6 183w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w188/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=rRE_UMcm 188w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w216/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=3dnaUbra 216w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w222/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=b9OcNOfF 222w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w255/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=JRfuRzE9 255w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w262/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=km5T799W 262w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w300/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=s9FOrkLH 300w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w310/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=HCkmX1X_ 310w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w353/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=J9LtohDB 353w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w366/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=_67VjJOE 366w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w416/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=HmBm6eep 416w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w432/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=nYii9NIm 432w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w490/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=iJDa1YWj 490w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w510/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=IXWG1mHn 510w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w577/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=BjcHSVfW 577w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w600/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=Akl7q_0i 600w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w679/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=qHCztjv6 679w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w706/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=75SVMJ3J 706w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w799/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=4Y971fyL 799w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w832/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=DmUhk6Pj 832w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w941/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=-zdN7FGm 941w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w980/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=RLegRWxx 980w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w1108/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=bJAUBLks 1108w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w1154/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=ZiGFAlRs 1154w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w1304/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=8Yy4_Eeo 1304w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w1358/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=-T7_SSFW 1358w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w1535/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=ecHnoMJl 1535w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w1598/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=FuHHEKd0 1598w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w1806/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=_oK5njUJ 1806w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w1882/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=i2RhHR_I 1882w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w2125/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=2zHvdEAR 2125w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w2216/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=9Cd-09gG 2216w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w2500/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=_Lu2tn7C 2500w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w2608/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=7L6ABX7c 2608w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w3070/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=_JYyu7ny 3070w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w3612/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=VYSZAl9p 3612w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w4250/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=Qenrvy6F 4250w, /sites/default/files/styles/snov_news_header_novs_w5000/public/2023-05/iStock-1368393862%20bijgesneden.jpg?h=d75ae85c&itok=dn0-zIbk 5000w)
Leerlingen in het vierde leerjaar hebben voor begrijpend lezen een leerachterstand van maar liefst tien maanden opgelopen ten opzichte van 2006. Dat blijkt uit de resultaten van het internationale PIRLS-onderzoek dat om de vijf jaar afgenomen wordt. Het Vlaams Belang reageert bijzonder verontrust op de cijfers en roept minister van Onderwijs Ben Weyts op om onmiddellijk actie te ondernemen. “Alle educatieve voorsprong die we in Vlaanderen hadden, lijkt weggesmolten als sneeuw voor de zon”, reageert Vlaams Parlementslid Jan Laeremans (Vlaams Belang). “Taal en lezen is de basis van alles, binnen 10-15 jaar dreigen we dus gewoonweg met een hele generatie volwassen laaggeletterden te zitten.”
In het kader van PIRLS worden in vijfjaarlijkse cycli toetsen begrijpend lezen afgenomen bij leerlingen uit het vierde leerjaar lager onderwijs. In 2021 werden de afnames georganiseerd van nieuwe proeven waar in Vlaanderen ruim 5.000 leerlingen aan deelnamen. De resultaten van de Vlaamse leerlingen blijken echter rampzalig. Na de daling van 22 punten tussen 2006 en 2016 dalen we nu opnieuw met 14 extra punten. Het duurt nu 10 maanden langer vooraleer een 10-jarig kind even goed leest als een kind in 2006. Dat is bijna een schooljaar vertraging op 4 leerjaren. Een te grote groep leerlingen (6 procent) haalt het lage niveau niet. Slechts een zeer kleine groep kan op hoog niveau lezen.
“Meer inzetten op taalbeschouwing en grammatica, meer expliciete woordenschatinstructie, gebruikmaken van rijke teksten en vooral spelling terug op het menu zetten”
Deze daling is ook in internationaal opzicht een bijzonder ernstige daling. Vlaanderen is één van de sterkste dalers, onder de West-Europese landen dalen enkel Finland en Nederland nog sterker. “Vroeger stonden we aan de wereldtop”, zegt Laeremans. “Vandaag scoren we in vergelijking met alle deelnemende landen onder de mediaan. De gevolgen hiervan zullen niet uitblijven. Alle educatieve voorsprong die we in Vlaanderen hadden lijkt weggesmolten als sneeuw voor de zon. Taal en lezen is de basis van alles, binnen 10-15 jaar dreigen we dus gewoonweg met een hele generatie volwassen laaggeletterden te zitten.”
Het onderzoek wijst opnieuw ook op de grote rol van sociale achtergrond en thuistaal. Vooral een andere thuistaal dan het Nederlands is hier een doorslaggevende factor. 33 procent van de leerlingen spreekt immers nooit of amper Nederlands thuis. Ook toont het onderzoek dat veel kinderen in Vlaanderen thuis in een ongunstig leesklimaat leven. Slechts 27 procent van de Vlaamse kinderen lezen met hun ouders boekjes of spelen woordspelletjes voor ze van start gaan in de lagere school. “Er zijn dus veel werkpunten voor de scholen en het onderwijsbeleid”, vervolgt Laeremans. “Meer inzetten op taalbeschouwing en grammatica, meer expliciete woordenschatinstructie, gebruikmaken van rijke teksten en vooral spelling terug op het menu zetten.”
“Deze cijfers kunnen niet los van het migratiebeleid van de afgelopen jaren gezien worden”
Momenteel zijn de nieuwe eindtermen basisonderwijs nog in opmaak. In het regeerakkoord kondigde onderwijsminister Weyts al aan dat deze “ambitieus met een bijzondere aandacht voor Nederlands, Frans, wiskunde, wetenschappen en techniek” zouden zijn. “Maar wij vrezen dat men hier toch op de rem zal moeten staan door het precedent dat geschapen is met de eindtermen voor de tweede en derde graad secundair onderwijs die teruggefloten werden door het Grondwettelijk Hof en vervangen worden door eindtermen die volgens verschillende onderwijsexperten veel minder ambitieus zijn”, waarschuwt Laeremans. “De vraag is dus in hoeverre dit zoden aan de dijk zal brengen. Maar scholen moeten ook zelf inzetten op de aanwezigheid van boeken in de klas en vooral hoge verwachtingen stellen aan hun leerlingen.”
Volgens het Vlaams Belang kan er ook niet naast het migratiebeleid van de afgelopen jaren gekeken worden. “Wie dat ontkent, is ziende blind”, besluit het Vlaams Parlementslid. “Buiten een strenger migratiebeleid moeten we eindelijk eens strenge bindende eisen stellen aan niet-Nederlandssprekenden die hier al zijn. We zien nog dat heel veel allochtonen die hier al jaren wonen geen enkele moeite doen om hun kinderen het Nederlands te leren. Te veel kinderen die het Nederlands niet onder de knie hebben, worden gewoonweg zonder meer in ons onderwijs gedropt. Dit kan zo niet verder!”