Fraude in Anderlechts OCMW: Vlaams Belang formuleert 45 vaststellingen en 49 aanbevelingen

Nadat in november 2024 bij het Anderlechtse OCMW ernstige wantoestanden aan het licht kwamen bij het verstrekken van sociale bijstand, hield de Kamercommissie Sociale Zaken daarover tal van hoorzittingen. Die commissie komt nu tot haar besluiten. “Wij hebben heel wat structurele problemen kunnen bovenspitten”, zegt Kamerlid Ellen Samyn (Vlaams Belang) die het dossier opvolgde, “maar door de tegenwerking van de traditionele partijen zullen er weeral eens geen verantwoordelijkheden worden vastgesteld.”
Op 19 november 2024 bracht het TV-programma Pano grootschalig wanbeheer, fraude en cliëntelisme aan het licht bij het Anderlechtse OCMW, waar de PS de lakens uitdeelt. In reactie daarop organiseerde de Kamercommissie Sociale Zaken een aantal hoorzittingen met de betrokken actoren en organisaties. Hoewel het Vlaams Belang aandrong op een echte onderzoekcommissie om dit schandaaldossier grondig uit te benen, werd dit door de meerderheid begraven in een machteloze werkgroep, die nu tot zijn besluiten komt. “Er blijven daardoor helaas nogal wat vragen onbeantwoord”, zegt Samyn. “Zo is, zoals dat zo vaak in dit land gaat, weer niemand verantwoordelijk voor dit schandaal en wast iedereen zijn handen in onschuld. Anderzijds hebben we door dit onderzoek toch wel een aantal structurele pijnpunten kunnen blootleggen die mee dit soort wantoestanden hebben mogelijk gemaakt.”
“Gebrek aan eenheid van commando creëert ruimte voor wanbeheer en fraude”
‘Alles is communautair’ wordt wel eens gezegd, maar dat is volgens het Vlaams Belang hier zeker aan de orde. De partij wijst daarvoor naar de versnippering van de bevoegdheden op het vlak van het verstrekken van sociale bijstand, die een rode draad vormt in dit verhaal en mee leidt tot dergelijke toestanden van wanbeheer, fraude en cliëntelisme. Het beleid inzake sociale bijstand - met andere woorden: welk soort hulp men kan krijgen en onder welke voorwaarden - is in essentie federaal. Maar de organisatie zelf ervan via de OCMW’s, de controle erop en de sanctionering zijn Gemeenschapsbevoegdheid. De ene heeft geen vat op de andere en omgekeerd, en geen van beiden weet eigenlijk van elkaar waar ze mee bezig zijn. “Dat gebrek aan eenheid van commando creëert ruimte voor wanbeheer en fraude”, zegt Samyn “Zolang daar niet fundamenteel aan gesleuteld wordt – en dat kan enkel door één overheid bevoegd te maken voor de hele ketting van de sociale bijstand – zal dit systeem in het beste geval slechts suboptimaal werken. Dat is dan ook onze eerste en voornaamste vaststelling en aanbeveling: homogeniseer die bevoegdheid op Gemeenschapsniveau.”
Aangezien dat er met deze regering niet inzit, heeft het Vlaams Belang daarnaast evenwel ook aanbevelingen geformuleerd in het huidige kader. Die hebben zowel oog voor het werk op het terrein, zoals de arbeidsomstandigheden van de sociale werkers, als voor verscherpte controlemaatregelen op het reilen en zeilen in de OCMW’s. “Wat hier naar boven gekomen is, vergt een veelheid aan maatregelen op diverse vlakken en op de diverse bestuursniveaus. Wij hebben er dan ook 49 aanbevelingen voor geformuleerd“, zegt Samyn “En wat finaal het PS-gestuurde OCMW van Anderlecht betreft: daar bevelen wij alvast aan dit onder curatele te plaatsen totdat dit zodanig hervormd is dat het zijn taken inzake het verstrekken van sociale bijstand op een normale wijze kan vervullen.”