Stijgende laaggeletterdheid onder volwassenen groot risico voor onze maatschappelijke welvaart
Het Vlaams Belang waarschuwt op de Internationale dag van de Geletterdheid voor een stijging van het aandeel laaggeletterden onder de beroepsactieve bevolking in Vlaanderen. Eén op zeven Vlamingen is laaggeletterd en één op de vijf volwassenen kan onvoldoende overweg met informatie in technologierijke omgevingen. “Maar gezien de slechte resultaten van onze schoolgaande jongeren inzake leesvaardigheid en de verdere influx van laaggeletterden via de massamigratie zal dit enkel verder blijven stijgen”, zegt Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder. “Een grote rol is hier weggelegd voor het volwassenenonderwijs, maar dan zal de Vlaamse regering toch meer inspanningen moeten doen om dit onderwijssegment te versterken.”
Ieder jaar organiseert Unesco op 8 september de internationale dag van de Geletterdheid en rapporteert het een stand van zaken over geletterdheid in de wereld. “Ongeletterdheid en laaggeletterdheid onder volwassenen is een probleem dat we vaak associëren met ontwikkelingslanden, maar ook in Vlaanderen voldoen de geletterdheidsvaardigheden van veel volwassenen niet aan de vereisten om volwaardig en zelfstandig mee te kunnen draaien in de moderne informatiemaatschappij”, zegt Slagmulder.
Een belangrijke internationale graadmeter hiervoor is het PIAAC-onderzoek. Deze test de vaardigheden van volwassenen tussen de 16 en 65 jaar oud. Volgens de PIAAC-meting van 2012 is 15 procent van de Vlamingen tussen 16 en 65 jaar laaggeletterd en heeft 31 procent geletterdheidsnoden. Eén op de vijf volwassenen kan onvoldoende overweg met informatie in technologierijke omgevingen. “Vooral dat laatste cijfer was toen zorgwekkend gezien de verdere informatisering en digitalisering van heel wat beroepen, maar ook heel wat domeinen in het alledaagse leven”, verklaart Slagmulder. “In 2024 zullen de nieuwe PIAAC-cijfers gepubliceerd worden. Op basis van andere onderzoeken naar de leesvaardigheid van onze schoolgaande jeugd wordt een achteruitgang verwacht. In de PISA-resultaten van 2018 bleek dat één op vijf van de toenmalige 15-jarigen het minimumniveau niet haalde voor leesvaardigheid. Alle jongeren die toen de basiscompetenties niet behaalden stromen uiteindelijk door naar de actieve bevolking. Dit vormt een groot risico voor onze maatschappelijke welvaart.”
“Als we volop hordes laaggeletterden blijven importeren uit lageloonlanden, dan dweilen we met de kraan open”
Een grote rol is hier volgens het Vlaams Belang ook weggelegd voor het volwassenenonderwijs, maar dat kampt helaas met heel wat zorgen. Zo biedt het financieringsstelsel te weinig zekerheid en is er een toename van zorgvragen en steeds complexere zorgnoden bij de cursisten. “Er zijn centra waar ze personen afraden om zich in te schrijven”, zegt Slagmulder. “De Vlaamse regering zal meer inspanningen moeten doen om dit onderwijssegment te versterken door een adequater decretaal kader uit te werken en meer duurzame investeringen te doen in arbeidsmarktgerichte opleidingsmodules en in omkadering.”
Ten slotte wijst Slagmulder ook op de verdere influx van laaggeletterden via de massamigratie. “Je kan nog zoveel investeren in het volwassenenonderwijs en levenslang leren, maar als we volop hordes laaggeletterden blijven importeren uit lageloonlanden, dan dweilen we met de kraan open”, aldus het Vlaams Parlementslid.