Onderwijsvacatures lijken te stagneren, maar lerarentekort blijft enorm
Het aantal onderwijsvacatures lijkt het afgelopen semester wat te stagneren, zo tonen statistieken van de VDAB. De vacatures voor het basisonderwijs zitten nog altijd in de lift, maar in het secundair onderwijs vertonen een lichte daling. “Doordat het aantal beschikbare kandidaten nog altijd erg laag blijft, blijft het lerarentekort acuut”, zegt Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder (Vlaams Belang). “Het parkeren van het beleid hieromtrent door minister Weyts bij de zogenaamde ‘commissie van wijzen’ zorgt ervoor dat het lerarentekort deze legislatuur niet meer aanzienlijk zal veranderen.”
Uit cijfers van de VDAB blijkt dat het afgelopen semester het gemiddelde aantal onderwijsvacatures dat op jaarbasis uitgeschreven werd wat lijkt te stagneren, althans in het secundair onderwijs. In januari 2023 waren er 14.673 vacatures, een daling met 5 procent ten opzichte van een semester geleden en 2,5 procent tegenover een jaar geleden. In het basisonderwijs zijn de vacatures wel blijven stijgen, maar minder fel dan de voorbije jaren. Daar waren er in januari 8.265 openstaande betrekkingen, wat 8,7 procent meer is dan een half jaar geleden en 18,4 procent meer dan een jaar geleden.
“Dit zou erop kunnen wijzen dat de eerder genomen kleinere maatregelen van deze regering effect beginnen te krijgen, zoals bijvoorbeeld de uitgebreide maximaal meeneembare loonanciënniteit voor zij-instromers waardoor er inderdaad redelijk wat extra mensen van de privé naar het onderwijs zijn overgestapt”, verklaart Slagmulder. “Maar ik vrees dat die stagnatie vooral ook te maken heeft met de sinds dit schooljaar ingevoerde compenserende maatregelen. Hierbij mag een directeur, indien er in oktober nog uren vrij zijn, 20 procent van die uren omzetten in punten om ondersteuners zoals studiemeesters of leerlingbegeleiders in te zetten. Die omzetting blijft voor de rest van het schooljaar en kan niet teruggedraaid worden als er alsnog een kandidaat-leraar zou opdagen. Op die manier heb je inderdaad minder lerarenvacatures, maar is het probleem niet opgelost.”
“Zo zal minister Weyts de onderwijstanker nooit kunnen keren”
Het gemiddeld aantal werkzoekende leraren op jaarbasis is afgelopen jaarhelft ook gestagneerd. Voor het basisonderwijs ligt dit sinds januari 2023 op 831 kandidaten, in het secundair zijn dit er 1800, wat grosso modo hetzelfde is tegenover een half jaar geleden. “Natuurlijk blijven dit enorm lage aantallen”, aldus Slagmulder. “De algemeenheid en de urgentie van het probleem blijkt nog altijd duidelijk uit de regionale spanningsindicatoren: op de Limburgse arrondissementen na is er overal in Vlaanderen een acuut tekort.”
Het Vlaams Belang blijft hameren op de nood aan een omvattend lerarenpact met daarin fundamentele initiatieven om het beroep te hervormen en aantrekkelijker te maken. “Helaas moeten we hieromtrent van minister Weyts niet veel meer verwachten”, besluit Slagmulder. “Het parkeren van het beleid hieromtrent bij de zogenaamde ‘commissie van wijzen’ van Dirk Van Damme zorgt ervoor dat hervormingen niet meer voor deze legislatuur zullen zijn. Het onderwijs zal dus nog enkele jaren moeten roeien met de riemen die ze hebben, honderden klassen zonder leraar worden ondertussen gewoon in de studie gezet. Zo zal minister Weyts zijn grote ambitie, namelijk de onderwijstanker doen keren, nooit kunnen waarmaken.”