Verdeeldheid binnen regering verhindert strengere aanpak van ouders van spijbelende kinderen
Vorig jaar spijbelde een recordaantal leerlingen van het lager onderwijs. Het Vlaams Belang pleitte er bij onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) voor om naast preventie en begeleiding vooral ook de responsabiliserende maatregelen te verstrengen door onder meer de schooltoeslag sneller terug te vorderen. “Weyts heeft wel oren naar onze voorstellen, maar helaas zien we dat hij hier opnieuw wordt gekortwiekt door z’n coalitiepartners cd&v en Open Vld”, zegt Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder. “We moeten ouders die hun voeten vegen aan de leerplicht de rekening presenteren van hun laksheid.”
In de plenaire vergadering bevroeg Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder onderwijsminister Weyts over het recordaantal spijbelende lagereschoolkinderen. In totaal misten 18.352 jonge kinderen vorig schooljaar minstens 10 halve dagen les zonder geldige reden, bijna dubbel zoveel als bij de start van deze metingen in 2014-2015. Wie 30 of meer halve dagen school mist, wordt als ‘problematisch afwezig’ beschouwd. Met 3.181 ligt ook dat cijfer net boven het record van een jaar eerder. De cijfers tonen een onmiskenbaar verband met de thuissituatie. De meest duidelijke risicogevallen van problematische afwezigheid in de lagere school zijn kinderen van een laagopgeleide moeder die niet het Nederlands als thuistaal hebben. Ook is er een duidelijk verschil tussen kinderen met de Belgische nationaliteit ten opzichte van deze met een andere nationaliteit.
“Bij autochtone schoolkinderen is er slechts een problematisch spijbelpercentage van 0,4 procent, bij allochtonen is dat 3,9 procent, dus tien keer meer”, verklaart Slagmulder. “Deze cijfers tonen dat spijbelgedrag niet enkel te wijten is aan sociaaleconomische kansarmoede, maar vooral ook een kwestie is van culturele verschillen in attitude over het schoolse leren en van de onwil om te integreren in onze Vlaamse samenleving.”
“Schooltoeslag sneller afnemen bij spijbelen”
Het aanpakken van spijbelen gebeurt op verschillende manieren. Enerzijds is er preventie, zoals inzetten op een goed schoolklimaat, ouderenbetrokkenheid en een consequente opvolging van afwezigheden. Anderzijds is er het begeleidende: wanneer een leerling gedurende het schooljaar 5 of meer halve dagen onwettig afwezig is, meldt de school dat aan het CLB en daar kan dan een begeleidingstraject worden opgestart. En er is ten slotte ook het repressieve element: streng optreden tegen nalatige ouders. “Alleen zet het beleid nu veel te weinig in op die laatste piste”, aldus Slagmulder. “Ook vandaag kan de schooltoeslag worden teruggevorderd wanneer een leerling twee opeenvolgende schooljaren dertig of meer halve dagen problematisch afwezig was. Dat is veel te ruime periode eer er opgetreden wordt. Zo kunnen we niet kort op de bal spelen!”
“In eerdere vragen aan de minister heb ik al verschillende voorstellen gedaan om deze regelgeving strikter te maken, bijvoorbeeld in plaats van na twee jaar al na één jaar de schooltoeslag kunnen terugvorderen”, zegt Slagmulder. “Ook zou men niet enkel kunnen kijken naar de schooltoeslag, want vermogende ouders krijgen die niet en kunnen die dus niet afgenomen worden, maar ook naar andere delen van het Groeipakket. Toen ik woensdag minister Weyts opnieuw interpelleerde, stelde hij dat hij wel wil verstrengen, maar dat er binnen de huidige meerderheid geen politiek draagvlak is. De N-VA wordt hier dus opnieuw geringeloord door haar junior partners in de Vlaamse regering, cd&v en Open Vld.”
Striktere regels en een nauwgezettere aanpak van deze problematiek zullen dus helaas niet meer voor deze legislatuur zijn. Maar binnen een half jaar kunnen de kaarten anders liggen. Na de verkiezingen van 2024 kunnen we hopelijk wel werk maken van een strikter en adequater antispijbelbeleid. “We nemen schooltoeslagen niet af om ouders of kinderen te pesten, maar omdat aanwezig zijn op school net zo belangrijk is voor hun schoolse en sociale ontwikkeling”, besluit Slagmulder. “Als kinderen al van in de basisschool spijbelen, dan missen ze elementaire kennis en vaardigheden. Net om deze kinderen kansen te geven moeten we streng zijn. Het Vlaams Belang wil alvast werk maken van een meer aanklampend beleid en wil ouders die hun voeten vegen aan de leerplicht de rekening presenteren van hun nalatigheid.”
