Vandenbroucke vergroot het tekort aan verpleegkundigen
Binnen de zorg zullen we binnenkort spreken over ‘basisverpleegkundigen’ en ‘verpleegkundigen verantwoordelijk voor algemene zorg’. Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) wil de basisverpleegkundigen doen inboeten aan autonomie, in vergelijking met de huidige HBO5-verpleegkundigen. “Hij onderschat de impact hiervan op het terrein, vooral in de thuiszorg, residentiële ouderenzorg en geestelijke gezondheidszorg”, zegt Vlaams Belang-Kamerlid Dominiek Sneppe. “De HBO5 verpleegkundigen worden zelfs niet betrokken in de hervorming.”
Zowel een bacheloropleiding (het vroegere A1) als een HBO5-opleiding (hoger beroepsonderwijs, het vroegere A2) leiden in Vlaanderen tot het beroep van verpleegkundige. Op het terrein is van deze verschillende opleiding niet veel te merken, het zijn allen ‘verpleegkundigen’. Hier komt echter verandering in. Om tegemoet te komen aan Europese richtlijnen zullen we binnenkort spreken over ‘basisverpleegkundigen’ en ‘verpleegkundigen verantwoordelijk voor algemene zorg’. “Nochtans had Vandenbroucke de HBO5-opleiding ook euroconform kunnen maken door bijvoorbeeld de HBO5-opleiding te verlengen met betaalde zomerstages”, aldus Sneppe. “De opsplitsing kadert in de functiedifferentiatie binnen de zorg. Indien dit zou bijdragen aan een efficiëntere organisatie van de zorg is dat een goede zaak, maar met deze hervorming koos de minister voor de degradatie van de toekomstige HBO5-verpleegkundigen.”
“Vandenbroucke heeft geen idee van de impact op de situatie in het werkveld”
Doordat hun bevoegdheden en taken worden ingeperkt, zullen basisverpleegkundigen de autonomie die HBO5-verpleegkundigen nu hebben, verliezen. In ‘complexe’ situaties moet onder toezicht van een bachelor gewerkt worden. “Onder andere in de residentiële ouderenzorg, de thuiszorg en de geestelijke gezondheidszorg, waar HBO5-verpleegkundigen oververtegenwoordigd zijn, zal dit structurele en kwalitatieve problemen veroorzaken en zal de continuïteit van de zorg in het gevaar komen", waarschuwt Sneppe die de minister hierover ondervroeg. “Bovendien zal het niet evident zijn om de soorten verpleegkundigen - bachelor, de huidige HBO5 verpleegkundigen en de basisverpleegkundigen - te coördineren en tot een vlotte samenwerking te komen binnen de teams.” De Vlaamse Beroepsvereniging voor Zelfstandige Verpleegkundigen stelt zelfs dat deze HBO5-hervorming een doodvonnis betekent voor de zelfstandige thuisverpleging. “Het is duidelijk dat de minister er geen idee van heeft wat de impact op de situatie in het werkveld is. De minister moet zijn plannen herbekijken en eerst een impactanalyse uitvoeren. Hij blijft herhalen dat er wel overleg is geweest met het veld, maar dat is pertinent onwaar.”
Het Vlaams Belang blijft eisen dat de HBO5-verpleegkundigen de erkenning moeten krijgen die ze verdienen. Het nieuwe zorgprofiel is niet duurzaam. Het is onaantrekkelijk en de instroom in de zorg zal verder verminderen. “Een realistische leerladder verpleegkunde vanuit het werkveld, opgemaakt door verpleegkundigen aan het bed van de patiënt, zoals bijvoorbeeld voorgesteld door beroepsorganisatie BFHBOV, is een beter alternatief voor de functiedifferentiatie van Vandenbroucke”, besluit Sneppe. “De leerladder moet ervoor zorgen dat gemotiveerde personen in de zorg stappen én daar blijven. Met de enorme schaarste op de verpleegkundige arbeidsmarkt is het des te belangrijker om de aantrekkelijkheid van het verpleegkundige beroep te vergroten en een brede instroom te verzekeren, in plaats van een grote groep te degraderen. Op die manier zal het tekort aan verpleegkundigen nog vergroten.”
