Preventie wateroverlast: “Vlaams beleid schiet fors tekort”
Het Rekenhof vindt dat de Vlaamse regering tekort schiet in haar beleid om bouwen in overstromingsgevoelig gebied te voorkomen. “De Vlaamse regering heeft van de 235 overstromingsgevoelige plekken nog geen enkele aangeduid als watergevoelig openruimtegebied waar niet gebouwd mag worden”, zegt Vlaams Parlementslid Leo Pieters. “Ondanks de stoere verklaringen van minister Demir na de overstromingen van inmiddels twee jaar geleden is er nog niet veel veranderd.”
In een audit heeft het Rekenhof gezegd dat het beleid van de Vlaamse regering om bouwen in overstromingsgevoelig gebied te voorkomen onvoldoende is. Bovendien is het conflict tussen bebouwing en water op veel plaatsen nog niet opgelost. De basis van het Vlaamse beleid zijn de zogenaamde ‘signaalgebieden’. Dat zijn de 235 overstromingsgevoelige plekken die de Vlaamse regering in 2018 identificeerde omdat ze bestemd zijn voor bebouwing terwijl ze wel kunnen overstromen of als natuurlijke spons fungeren omwille van hun bodem. Het Rekenhof vindt die 235 signaalgebieden zeer beperkt in aantal en heeft kritiek omdat ze maar niet gevrijwaard raken. In ruim de helft hiervan zou alleen nog gebouwd mogen worden na een extra strenge controle of ‘watertoets’ op overstromingsrisico. In de andere signaalgebieden zou helemaal niet meer gebouwd mogen worden. Dat zou afgedwongen worden via een herbestemming met een nieuw ruimtelijk uitvoeringsplan (RUP) of door de plek na een openbaar onderzoek aan te duiden als ‘watergevoelig openruimtegebied’ (WORG).
“De Vlaamse regering slaagt er niet in om de nodige maatregelen te nemen om wateroverlast te vermijden”
“Tot op heden heeft de Vlaamse regering van de 235 overstromingsgevoelige plekken nog geen enkele aangeduid als watergevoelig openruimtegebied waar niet gebouwd mag worden”, zegt Pieters. “Op veel plaatsen slaagde de regering er volgens het Rekenhof zelfs niet in om de nodige maatregelen te nemen om wateroverlast te vermijden. Zelfs niet wanneer de gebieden niet bebouwd zijn.”
Na de zware overstromingen in Wallonië 2021 kondigde Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) aan dat Vlaanderen voortaan beter ging voorkomen dat er nog gebouwd wordt in overstromingsgevoelig gebied. “Als gemeenten in overstromingsgevoelig gebied toch nog een bouwvergunning gaven, dan zou Demir hier automatisch tegen in beroep gaan, liet ze toen weten”, aldus Pieters. “Uiteindelijk bleef het aantal keren dat ze werkelijk in beroep ging zeer beperkt en gingen de meeste bouwprojecten in watergevoelige gebieden gewoon door. Ondanks de stoere verklaringen van minister Demir na de overstromingen van inmiddels twee jaar geleden is er nog niet veel veranderd. Het bleek alweer louter om aankondigingspolitiek te gaan.”
