Preventie en repressie beter tegen spijbelen dan doorschuiven schooltoeslag naar scholen
Er werd nooit eerder zoveel gespijbeld als in het schooljaar 2021-2022. “Deze cijfers zijn uiterst zorgwekkend want problematisch spijbelgedrag is immers een grote voorspeller van diplomaloos schoolverlaten”, zegt Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder. Het Vlaams Belang vindt het goed dat Onderwijsminister Weyts repressiever wil optreden richting te lakse ouders, maar vraagt zich af of dat doorsluizen van die schooltoeslag naar de school wel zo’n goed idee is.
Recent werden de nieuwste spijbelcijfers gepubliceerd door Statistiek Vlaanderen. Hieruit blijkt dat er nooit eerder zoveel gespijbeld is als in het schooljaar 2021-2022. In het middelbaar was 3,7 procent van de leerlingen een problematische spijbelaar, zijnde een leerplichtige leerling die 30 halve dagen of meer ongewettigd afwezig was. In de recentste niet-coronajaren was dat slechts 2,6 procent, een kleine tien jaar geleden was dit maar 1,7 procent. In de media wijzen onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) en schooldirecties naar de coronacrisis en de schoolsluitingen als grote oorzaak. Minister Weyts werkt momenteel aan een nieuw actieplan tegen schooluitval, waar hij een grote nadruk wil leggen op de ouderlijke verantwoordelijkheid. Zo verkent hij de piste om de schooltoeslag voor kinderen die wegblijven van school niet langer aan de ouders uit te betalen, maar wel aan de school.
“Deze cijfers zijn uiterst zorgwekkend want problematisch spijbelgedrag is immers een grote voorspeller van diplomaloos schoolverlaten”, zegt Slagmulder. “Die 3,7 procent is slechts een Vlaams gemiddelde dat de grote verschillen tussen de verscheidende onderwijssegmenten en verschillende scholen uitvlakt. In bepaalde grootsteden zijn er scholen waar dit cijfer oploopt naar wel 10 procent!”
“Ouders nemen het minder nauw met de ouderlijke verantwoordelijkheid”
Volgens Slagmulder kunnen we er ook niet omheen dat veel meer ouders dan vroeger het niet zo nauw nemen met de ouderlijke verantwoordelijkheid. “Ook zien we dat er bij bepaalde groepen allochtone nieuwkomers veel minder cultureel belang wordt gehecht aan het schoolse. Bij veel leerlingen hebben we niet (enkel) te maken met een onderwijscrisis, maar vooral met een opvoedcrisis. Dat horen we ook steeds vaker bij leraren.”
“Met het doorspelen van de schooltoelage ‘beloon’ je zo in zekere zin scholen met veel spijbelaars, terwijl de scholen ook een beïnvloedende factor kunnen zijn”, besluit Slagmulder. “In die zin zou de minister beter het huidige repressieve beleid verstrengen door deze toeslag al na één jaar problematisch spijbelen terug te eisen in plaats van na twee jaar zoals nu is vastgelegd. Ook moeten we daarin verder durven kijken dan enkel die schooltoeslag, want ook bij meer kapitaalkrachtige gezinnen komt deze problematiek voor.”
Daarnaast is spijbelen aanpakken ook een kwestie van preventie binnen de school. “Om dat waar te maken, zal de minister de CLB’s toch meer middelen moeten geven”, besluit Slagmulder. “Momenteel verdrinken zij in het werk door het hoge aantal leerlingen met zorgvragen. Men moet ook zorgen voor een betere coördinatie tussen de verschillende betrokken partners, zoals de politiediensten.”
