Plan Weyts benoemingsstelsel onderwijs: “Veel kunnen, maar weinig zullen”
Onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) heeft een plan klaar dat de benoemingen in het onderwijs wijzigt. Startende leerkrachten zullen al na 1 schooljaar uitzicht krijgen op een vaste benoeming, tegelijk zullen zij die slecht functioneren sneller geëvalueerd en eventueel ontslagen worden. “Dat zijn mooie maatregelen op papier, maar in praktijk zal er niet veel veranderen voor de werkzekerheid van jonge leraren”, aldus Vlaams Parlementslid Jan Laeremans (Vlaams Belang).
24 februari stelde Weyts de contouren voor van het benoemingsakkoord. Startende leraren ‑ met tijdelijke aanstelling van bepaalde duur (TABD) ‑ zullen al na 290 dagen in aanmerking komen voor een tijdelijke aanstelling van doorlopende duur (TADD), in plaats van na 580 dagen. Na 360 dagen kunnen ze dan al vastbenoemd worden, in plaats van na 690 dagen. Hiervoor komt er ook een betere aanvangsbegeleiding en verdeling van de middelen. Daarnaast zullen vastbenoemden nu sneller geëvalueerd worden bij problemen. Bij een slechte evaluatie wordt een coachingstraject van 120 dagen ingevoerd. Indien er na zo’n 2 trajecten geen verandering komt, kan ontslag volgen waardoor de minimale ontslagstermijn voor vastbenoemden van 3 à 4 naar 1 jaar wordt herleid.
Vlaams Belang kan zich vinden in het optimaliseren van de evaluatie van vastbenoemden zodat slecht presterenden sneller worden ontslagen. “De huidige benoeming kan te veel gebruikt worden als een ‘hangmat’, dat is nefast voor leerlingen en frustrerend voor jonge collega’s die hun best doen en geen kansen krijgen”, reageert Laeremans. “Levenslange werkzekerheid zonder werkelijk rekenschap leidt tot immobilisme.” Al zijn er ook nog vraagtekens bij de specifieke modaliteiten. “Wat indien het zwakke optreden komt door een burn-out en men zich gedurende zo’n coachingstraject ziek meldt?”, vraagt Laeremans. Bovendien is er een hinderpaal dat sommige slecht presterende leraren wel informeel op goeie voet staan met hun directeur of schoolbestuur. “Beoordelingen moeten doelmatig en correct gebeuren en dat kan enkel mits voldoende externe controle.”
“Weyts maakt voor starters het probleem tot benoeming alleen maar groter”
Over de snellere benoemingen heeft het Vlaams Belang veel bedenkingen. Als deze optie er is, is het niet zo dat er effectief ook leraren sneller benoemd zullen worden. “Vacante uren zijn immers een noodzakelijke voorwaarde. Of er met de nieuwe evaluatieprocedure genoeg vacantverklaringen zullen komen om de grote groep aan tijdelijken (TABD en TADD) in ons onderwijs perspectief te geven, betwijfel ik”, verklaart Laeremans. “Zo ontstaat een grotere groep die in aanmerking komt tot benoeming, maar die evenzeer niet zal krijgen. Leraren die meer dan 10 jaar werken in een school zonder benoeming zijn nu al geen grote uitzondering.”
De vernieuwing zal ook geen zoden aan de dijk brengen voor jonge leraren die vastzitten in de interim-carrousel. “Zolang een school weinig zekerheid heeft omtrent leerlingenpopulatie en benoemde leraren die in een verlofstelsel zitten of een tijdelijke andere opdracht uitvoeren, zal een nieuwe leerkracht sneller doorgestuurd worden”, besluit Laeremans. Om te voorkomen dat ze TADD kunnen worden, gaat de directie beginners al na 280 dagen laten vertrekken. Om te voorkomen dat ze aanspraak maken op een benoeming, gaat men ze na 350 dagen laten vertrekken. “Starters zullen dus sneller ontslagen worden om ze maar niet vast te benoemen.”