Nog meer zij-instromers nodig om lerarentekort aan te vullen
4.398 Vlamingen maakten in 2021 de overstap van de privésector naar het onderwijs, wat bijna de helft meer is dan het jaar ervoor. “Dat is natuurlijk een positieve evolutie”, zegt Vlaams Parlementslid Jan Laeremans. “Maar er zijn echter jaarlijks zoveel zij-instromers nodig om het lerarentekort te kunnen oplossen. Volgens ons blijft een globaal actieplan nodig.
In het schooljaar 2021-2022 maakten 4.398 Vlamingen de overstap van de privésector naar het onderwijs. Dat is bijna de helft meer dan het schooljaar daarvoor, toen er 2.915 zij-instromers geteld werden. In het basisonderwijs steeg het aantal zij-instromers met 45%, in het secundair onderwijs zelfs met 66%. Sedert de recentste wijziging die tijdelijk geldt sinds december 2021, kunnen zij-instromers tot maximaal 10 jaar meenemen indien men lesgeeft in een van de 22 erkende knelpuntvakken of als men een knelpuntambt zoals ICT-coördinator vervult. Ook wordt er meer ingezet op flexibele en verkorte trajecten om een pedagogisch bekwaamheidsbewijs te halen. Veel van die zij-instromers hebben dan ook nog geen bekwaamheidsbewijs, maar kunnen het halen terwijl ze lesgeven.
“Dat is natuurlijk een positieve evolutie”, reageert Vlaams Parlementslid Jan Laeremans. “Maar de stijging is eigenlijk volledig logisch gezien de twee recente uitbreidingsgolven van de maximale loonanciënniteit die je kan meenemen als je vanuit de private sector naar het onderwijs overstapt”
“Om ook de zij-instromers in het onderwijs te houden, is een globaal actieplan nodig”
Laeremans vindt dat we realistisch moeten blijven. “Het zal vooral een kwestie zijn om dit succes ieder jaar aan te houden in de strijd tegen het lerarentekort”, zegt hij. “Prognoses voorspellen dat we in het Vlaams onderwijs 8000 nieuwe leraren per jaar zullen nodig hebben om het huidige vergrijzende korps te vervangen. We staan namelijk voor een enorme pensioneringsgolf, die in bepaalde knelpuntvakken veel meer zal doorwegen dan in andere, zoals het onderzoek van onderwijseconoom Kristof De Witte begin dit jaar duidelijk maakte.”
“Die 4400 leerkrachten zijn nog altijd relatief laaghangend fruit, mensen die een salarieel duwtje in de rug nodig hadden om erin te stappen, dat gaat dan vooral om dertigers en beginnende veertigers die met die meeneembare anciënniteit van maximum tien jaar de loonkloof verkleind zien”, aldus Laeremans. “Maar als men ook sterke profielen uit de categorie van de hoge veertigers en vijftigplussers wil aantrekken, zal die maximaal meeneembare anciënniteit nog verder verhoogd moeten worden richting 20 jaar.”
Het Vlaams Belang waarschuwt ook voor het feit dat die 4400 nieuwe zij-instromers ook niet allemaal in het onderwijs gaan blijven. In ons secundair onderwijs verlaat 37 procent van de leraren in het secundair onderwijs het beroep binnen de 5 jaar na aantreden, in het lager is dat 26 procent en in het kleuteronderwijs 30 procent. “Daar zit natuurlijk ook een aanzienlijk deel ontgoochelde zij-instromers bij. Indien we het lerarentekort echt willen aanpakken moet de Vlaamse regering een globaal actieplan opmaken om ons onderwijs aantrekkelijker te maken”, besluit Laeremans. “Dat betekent werk maken van betere arbeidsomstandigheden, zoals het adequater aanpakken van de planlast, de zorgnoden van leerlingen en orde op school, en de aanstellingsvoorwaarden hervormen, zijnde het benoemingsstelsel en de lesuuropdracht.”
