Nieuwe doelen basisonderwijs: “haastige implementatie ook niet goed voor onderwijskwaliteit”
Het Vlaams Belang deelt de bezorgdheid over de te snelle en ondoordachte invoering van de nieuwe eindtermen in het basisonderwijs. Onderwijsminister Zuhal Demir (N-VA) wil deze minimumdoelen snel doorvoeren, maar krijgt kritiek van de onderwijskoepels, vakbonden en onderwijsexperten. “Leerplannen maken, schooloverleg en die nieuwe doelen in je concrete lespraktijk plannen, dat doe je inderdaad niet in een hop en een wip”, zegt Vlaams Parlementslid Roosmarijn Beckers (Vlaams Belang). “Haast en spoed is in dit geval niet goed, beter een jaar langer wachten en fatsoenlijk voorbereid die nieuwe eindtermen invoeren dan haastwerk.”
Minister Zuhal Demir wil de nieuwe minimumdoelen voor het basisonderwijs versneld invoeren, maar krijgt kritiek op de strakke timing. Onderwijskoepels, vakbonden en onderwijsexperten vrezen een gebrek aan overleg en een te snelle invoering zonder voldoende voorbereidingstijd voor leerkrachten en scholen. “De nieuwe minimumdoelen voor het basisonderwijs zijn broodnodig. De huidige eindtermen dateren immers al van 1997, en we hebben inderdaad een ambitieuze, transparante en kwaliteitsvolle nieuwe set nodig. Tegelijk moeten we ervoor zorgen dat de lat inhoudelijk hoger wordt gelegd zonder het curriculum te overladen met minder schoolse onderwerpen”, aldus Beckers. “Maar dat betekent niet dat we overhaast te werk mogen gaan.”
Beckers wijst erop dat leraren de afgelopen jaren al enorm veel hervormingen te verwerken hebben gekregen en kampen met een hoge werkdruk door de stijgende zorgnood bij leerlingen, toenemende gedragsproblematiek en, in sommige regio’s, een groot aandeel anderstaligen. Daarbovenop zorgt het lerarentekort ervoor dat ze steeds vaker moeten inspringen voor collega’s. “Wat het onderwijs nu ook nodig heeft, is stabiliteit en educatieve rust. Nieuwe doelen al vanaf september 2025 invoeren, betekent dat leerkrachten in de drukste maanden van het schooljaar – april, mei en juni – nog extra voorbereidend werk moeten verrichten. Dat komt bovenop de administratieve en evaluatieve taken die ze al hebben om het lopende schooljaar goed af te ronden. Dit is een extra belasting die ze kunnen missen als kiespijn.”
“Bovendien gebeurt nieuwe eindtermen ingang doen vinden op school niet in een hop en een wip”, vervolgt het Vlaams Parlementslid. “Koepels en inrichtende machten moeten de eindtermen eerst vertalen naar leerplannen, waarna deze in cursussen en andere leermiddelen verwerkt moeten worden. Maar zelfs als alles op papier goed staat, is een kwaliteitsvolle implementatie in de klas nog een heel ander verhaal. De recente discussie over de basisgeletterdheidsdoelen heeft aangetoond hoe moeizaam zo’n proces kan verlopen. Onderwijsvernieuwingen vergen tijd, reflectie en voorbereiding door schoolteams. Verwachten dat leerkrachten deze overgang midden in een schooljaar oppakken en in september feilloos toepassen, is onrealistisch. Als voormalig leerkracht weet ik hoeveel werk hier praktisch bij komt kijken.”
“Betere minimumdoelen garanderen geen beter onderwijs als leraren er niet degelijk op voorbereid zijn”
Beckers maakt ook de vergelijking met de eindtermen van het secundair onderwijs die vorige legislatuur ook uitdraaiden op haastwerk. “Bij de eindtermen voor het basisonderwijs hebben we iets meer ‘luxe’ om meer tijd te nemen. Als de invoering niet op 1 september 2025 gebeurt, maar een jaar later, is dat niet de grootste ramp. Dit was anders bij de eindtermen voor de 2de en 3de graad van het secundair onderwijs, waar een "gat" in de leerlijn moest worden vermeden. Daar moesten de nieuwe eindtermen snel volgen op die van de 1ste graad, waardoor tijdsdruk onvermijdelijk was. Maar ook daar waren er destijds enorm veel verzuchtingen over de te snelle invoering en de impact op de kwaliteit. Daarom werd toen een praktijkcommissie opgericht om de invoering te begeleiden.”
“Bij het basisonderwijs speelt dat probleem niet. De enige reden om de nieuwe eindtermen al in september 2025 te willen invoeren, is de hoop op een snellere kwaliteitsverbetering. Maar betere minimumdoelen leiden niet automatisch tot beter onderwijs als leerkrachten niet goed voorbereid zijn”, besluit Beckers. “Daarom zeg ik: liever een jaar later met een degelijke voorbereiding, dan een jaar sneller met haastwerk dat uiteindelijk de kwaliteit niet ten goede komt.”
