Maak van kinderverzorgers volwaardige spelers in ons kleuteronderwijs
De inzet van kinderverzorgers in het Vlaamse kleuteronderwijs laat vaak te wensen over, zo toont een recente studie. Ook worden er te weinig uren voor hen uitgedeeld. “Minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) verhoogt wel de werkingsmiddelen, maar in de praktijk stijgt het aantal handen in de klas niet. Daarom is er een filter nodig zodat deze middelen effectief gespendeerd worden aan het doel waarvoor ze dienen”, reageert Vlaams Parlementslid Jan Laeremans (Vlaams Belang).
Minister Weyts wil zoveel mogelijk kleuters naar school sturen vanwege de positieve ontwikkelingseffecten. Hij beloofde om extra kinderbegeleiders in het kleuteronderwijs te voorzien en zo de werkdruk - die leraren ervaren door de minder schoolrijpe en/of niet-zindelijke kinderen - te verlagen. Maar een studie van het centrum voor de Vernieuwing in de Basisvoorziening voor Jonge Kinderen (VBJK) duidt hier nog vele mankementen. Zo worden kinderverzorgers niet doeltreffend ingezet en pleit het centrum ervoor om verzorgers en kleuteronderwijzers actief te laten samenwerken. Zij moeten zich kunnen bijscholen in de Educare-benadering die focust op “zorg is leren en leren is zorg”.
“De rol van verzorgers gaat verder dan fysieke en emotionele noden bijstaan, ze gebruiken verzorgingsmomenten ook als leermomenten. Zij werken op het snijpunt van leren én zorgen”, verduidelijkt Laeremans. “In effectieve scholen zijn ze een volwaardig teamlid en worden ze betrokken bij de pedagogisch-didactische klasaanpak. Maar in veel scholen werken ze nog in een louter verzorgende rol.” Het omgekeerde is echter ook merkbaar wanneer een leraar uitvalt en er niet meteen een vervanger is, dan wordt de verzorger alleen voor de klas gezet. “Zeker in de Vlaamse Rand - waar het lerarentekort nijpend is - gebeurt dit vaak. Leerkrachten vervangen door kinderverzorgers is totaal misplaatst omdat ze niet het vereiste diploma hebben.”
“Kleuterscholen moeten de werkingsbudgetten aanwenden om kinderverzorgers aan te nemen”
De scheeftrekking in werkingsbudgetten tussen kleuter en lager onderwijs is door de Vlaamse regering vorig schooljaar rechtgetrokken door een injectie van 71 miljoen euro. “Het probleem is dat dit zich niet vertaalt in extra handen in de klas doordat scholen vrij zijn om die middelen te besteden”, aldus Laeremans. Minister Weyts zei dat er in september 2021 een extra investering zal komen van 7,7 miljoen euro die de volgende jaren zal aangehouden worden. Ook gaf hij toe dat scholen deze middelen soms doorschuiven naar het lager onderwijs, wat niet de bedoeling is.
“Als het aan ons ligt, moeten die middelen worden geoormerkt om kinderverzorgers aan te nemen. Anders gaat dat budget weer in de grote bestedingspot van de school en is er geen garantie op extra verzorgers terwijl ze broodnodig zijn”, besluit Laeremans. Volgens het Vlaams Belang moet een voltijdse kinderverzorger worden aangesteld vanaf 120 kinderen.