Daling aantal onderwijsvacatures zorgt voor mildering leerkrachtentekort, maar aantal kandidaat-leerkrachten stijgt niet
Het aantal onderwijsvacatures bleef het afgelopen semester duidelijk dalen en zorgt zo - zeker in het secundair onderwijs - voor een duidelijke mildering van het leerkrachtentekort. Dit berekende Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder (Vlaams Belang) op basis van cijfers van de VDAB. “Het aantal kandidaten blijft echter ter plaatse trappelen, wat aantoont dat het onderwijs voor veel sterke profielen nog altijd geen aantrekkelijke sector is.”
Het COVID-jaar 2020 zorgde voor veel minder vacatures in het Vlaamse onderwijs. In het basisonderwijs was er in januari 2021 een daling van 19% vergeleken met het jaar voordien. In het secundair onderwijs zet die trend zich nog feller door en waren er 13% minder vacatures in vergelijking met de zomer en maar liefst een kwart minder dan een jaar eerder. De VDAB duidt bovendien aan met de spanningsindicator - wat de verhouding tussen het aantal werkzoekenden en de beschikbare onderwijsvacatures weergeeft - dat er een onevenwicht is tussen beide. Onderwijsminister Ben Weyts (N-VA) wil nu leraren met een tijdelijk statuut sneller benoemen en bereikte hierover een akkoord.
Het Vlaams Belang stelt vast dat scholen in oktober 2020 vooral moeite hadden met het invullen van vervangingen door personeel dat in quarantaine moest. “Dat zijn vaak korte vervangingen die meteen ingevuld moeten worden”, verklaart Slagmulder. Toch zijn er minder vacatures omdat minder leraren uitvallen door niet-coronagerelateerde ziektes. Ook zal het afstandsonderwijs hier een rol spelen. Slagmulder bemerkt verder dat het aantal werkzoekende leerkrachten voor het basis- en secundair onderwijs een lichte daling kent tegenover vorig jaar. “Mensen uit andere sectoren die het moeilijk hebben door de pandemie, blijken toch de overstap niet te maken naar het onderwijs.”
Leerkrachtentekort nog niet van de baan: “Dit bewijst dat er nog bijkomende maatregelen nodig zijn om het beroep van leerkracht aantrekkelijker te maken”
De VDAB-spanningsindicator die de krapte op de arbeidsmarkt meet, stelt dat hoe lager de spanningsratio is, hoe moeilijker het is om vacatures in te vullen. “Zo weten we dat in het middelbaar er nog steeds een deficit is in Halle-Vilvoorde, Diksmuide, Aalst, Dendermonde en Sint-Niklaas”, reageert Slagmulder. In de lagere school zien we vooral regionale verschillen. “Het grootste leerkrachtentekort situeert zich in Halle-Vilvoorde en Antwerpen. Dit is wellicht een langgerekt tijdelijk effect van de coronacrisis, maar het probleem blijft dat het lerarenberoep onaantrekkelijk is. 95% van de vacatures betreft een tijdelijke aard met weinig zicht op een duurzame betrekking. Er heerst dus veel onzekerheid, zoals ook Knack al aanhaalde.”
Tot slot wil het Vlaams Belang vermijden dat minister Weyts - met het akkoord tot snellere benoemingen - het probleem verschuift naar de nog jongere leraren in plaats van een echte structurele oplossing te bieden. “Dit middel zal niet zaligmakend zijn en extra flankerende maatregelen zijn nodig in Weyts’ lerarenpact, zoals een grotere focus op een veilige schoolomgeving en het intellectueel uitdagender maken van het beroep voor sterke profielen”, besluit Slagmulder. “Extra inzetten op het project duaal lesgeven zou voor dit laatste een oplossing kunnen bieden.”
