Academische vrijheid verdient een actievere bescherming
De UGent nam vorige maand maatregelen tegen professor Mattias Desmet, omdat zijn lesmateriaal verouderd zou zijn. “Allicht lag de werkelijke reden voor zijn ontslag elders: bij bepaalde van zijn meningen en meer bepaald zijn interview aan een Amerikaanse controversiële youtuber. “Met deze sanctionering aan de universiteit van Gent is er een bedenkelijk precedent geschapen”, zei Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder in het Vlaams Parlement. “Hoogleraren die niet in de pas lopen moeten blijkbaar voor hun lesopdrachten vrezen. Dit brengt de academische vrijheid in gevaar.”
Op 7 februari raakte bekend dat professor Mattias Desmet niet langer de verantwoordelijke lesgever is voor het vak cultuur- en maatschappijkritiek binnen de opleiding psychologie van de UGent. Daarnaast mag zijn boek ‘Psychologie van het Totalitarisme’ niet meer als lesmateriaal gebruikt worden. Volgens een intern onderzoek binnen de universiteit zouden er “slordigheden” in het werk van de professor zitten, en zou zijn boek deels gebaseerd zijn op “verouderde wetenschap”. Desmet werd vorig jaar echter ook geviseerd na zijn passage in een Amerikaanse talkshow van de controversiële youtuber Alex Jones.
“Met deze sancties door de universiteit van Gent is er een bedenkelijk precedent geschapen”, zegt Slagmulder. “Ik ben ervan overtuigd dat er in onze Vlaamse universiteiten en hogescholen nog wel meer hoogleraren zijn die tijdens hun colleges bepaalde ideeën verkondigen die volgens anderen, achterhaald zijn. Ik denk veeleer dat het media-optreden van professor Desmet de echte reden was van zijn sanctionering, en niet zozeer wat in zijn lessen gezegd werd of wat in zijn boek staat.”
“De minister van Onderwijs zou de academische vrijheid actiever moeten beschermen”
“De beslissing van de UGent houdt gevaren in voor de academische vrijheid”, aldus Slagmulder. “Ik denk dat nog meer hoogleraren voor hun lesopdrachten zullen mogen vrezen als ze afgerekend worden op hun media-optredens en de standpunten die ze daarbij innemen.” Het Vlaams Belang riep onderwijsminister Weyts in het parlement op actiever op te komen ter bescherming van de academische vrijheid en krijtlijnen te voorzien die academici beschermen tegen willekeur.
”Er moet voldoende transparantie en duidelijkheid zijn”, besluit Slagmulder. “Anders gaan onze academici hier op eieren beginnen lopen en wordt er uit vrees voor sancties enkel nog binnen de lijntjes gekleurd van wat op dit moment allemaal gangbaar is binnen een bepaald wetenschappelijk domein. Op die manier krijg je geen baanbrekende studies meer. De grootste wetenschappelijke vooruitgang is er net gekomen door het uitdagen van hetgeen op dat moment gangbaar was, waarbij ook niet altijd binnen de strikte methodologische lijntjes werd gekleurd. Het zou dus bijzonder jammer zijn, mocht dat in de toekomst steeds minder mogelijk zijn.”
