Wereldwijde daling studenten Nederlands en bijna kwart minder buitenlandse leerstoelen
Het aantal studenten voor Nederlands en neerlandistiek daalt wereldwijd. Ook het aantal docenten en buitenlandse universitaire afdelingen Nederlands dalen. Bij het aantal buitenlandse leerstoelen is de daling het meest frappant: tussen 2009 en 2018 ging het van 171 naar 130 leerstoelen. Bijna een kwart minder. Dat blijkt uit het antwoord van Vlaams minister-president Jan Jambon op een vraag van Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder (Vlaams Belang). “Op lange termijn vormt dit een bedreiging voor de status van het Nederlands wereldwijd”, stelt Slagmulder. “De Vlaamse regering moet dringend actie ondernemen om het Nederlands meer te promoten en deze evolutie te keren.”
In augustus vond aan de Radboud Universiteit in Nijmegen het 21ste ‘Colloquium Neerlandicum’ plaats. Het congres vindt driejaarlijks plaats en wordt georganiseerd door de Internationale Vereniging voor Neerlandistiek (IVN). De vereniging trok al meermaals aan de alarmbel over de staat van het Nederlands wereldwijd en stelt dat Nederlandstalige overheden veel te weinig investeren in de promotie van de Nederlandse taal. “De bezorgdheid van de IVN blijkt gegrond”, zegt Slagmulder. “Het aantal studenten voor Nederlands en neerlandistiek is wereldwijd gedaald.”
Die daling blijkt vooral plaats te vinden in de masteropleidingen en te gelden voor alle taal- en cultuuropleidingen, met uitzondering van het Engels. Maar uit de cijfers die het Vlaams Parlementslid opvroeg, blijkt dat niet alleen het aantal studenten, maar ook het aantal docenten en buitenlandse universitaire afdelingen dalen. Het aantal buitenlandse leerstoelen is tussen 2009 en 2018 van 171 tot 130 gedaald. “Op negen jaar tijd is bijna een kwart van de universitaire afdelingen Nederlands verloren gegaan”, reageert Slagmulder. “Zo een drastische daling moet de alarmbellen doen afgaan.” Volgens hem dreigt door het verdwijnen van een kwart van de afdelingen Nederlands een structurele achteruitgang die niet snel te herstellen valt. In 2021 waren er 131 leerstoelen Nederlands in 39 landen. Zij bedienen nog zo’n 15.000 studenten.
“Op negen jaar tijd is bijna een kwart van de universitaire afdelingen Nederlands verloren gegaan”
Volgens Slagmulder kan er een voorbeeld worden genomen aan het beleid dat in andere Europese landen gevoerd wordt. “Als we de vergelijking maken met andere Europese landen investeert Vlaanderen zeer weinig in buitenlands onderwijs in de eigen taal en cultuur.” Uit een eerder onderzoek van de Nederlandse Taalunie naar het Europese talenbeleid blijkt dat Vlaanderen en Nederland 7,5 eurocent per inwoner aan het onderwijs van het Nederlands in het buitenland spenderen. Hongarije daarentegen investeert 15 eurocent per inwoner. In Portugal en Duitsland is dat zelfs respectievelijk 2,8 en 5,3 euro.
Het Vlaams Parlementslid roept daarom op om voldoende middelen te blijven inzetten op taalpromotie. “We moeten het Nederlands blijven zien als een exportmiddel dat ons heel wat economisch voordeel kan opleveren. Neerlandici kunnen vanuit Vlaams oogpunt rechtstreeks onze handelsrelaties bevorderen door betere contacten te leggen met het bedrijfsleven.”
