Vlaamse ‘datakluizen’: “Datanutsbedrijf moet in publieke handen blijven”

De Vlaamse regering gaat met Microsoft samenwerken om een systeem van ‘datakluizen’ uit te bouwen, waarbij alle data van burgers op één plaats kunnen verzameld worden. Het Vlaams Parlement keurde hiervoor eind vorig jaar de oprichting van een ‘Vlaams Datanutsbedrijf’ goed. “Er zijn echter nog steeds veel onbeantwoorde vragen bij de veiligheid van dit project”, zegt Vlaams Parlementslid Adeline Blancquaert. “Minister-president Jan Jambon (N-VA) kan naar eigen zeggen niet garanderen dat de data nooit in verkeerde handen vallen. Hij wil ook dat het datanutsbedrijf op termijn door de private sector verdergezet wordt. Dat lijkt me allerminst een gezonde situatie.”

Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) is in Davos aan het onderhandelen met Microsoft over een samenwerkingsakkoord. Het is de bedoeling om samen met de multinational een digitaal ecosysteem uit te bouwen waarbij iedere Vlaming een persoonlijke ‘datakluis’ zal hebben. Het gaat voorlopig nog om een bescheiden eerste toepassing waarbij sollicitanten bij uitzendbureau Randstad hun diploma’s kunnen delen via een paar muisklikken. In de toekomst zouden echter steeds meer docu­menten, zowel van de overheid als van bedrijven, in die digitale kluis kunnen en zo op een gecontroleerde manier gedeeld kunnen worden met andere partijen. De idee achter datakluizen is om internetgebruikers de controle over hun data teruggeven. Die is momenteel al te vaak in handen van grote technologiebedrijven zoals Meta en Google. 

Om deze Vlaamse datakluizen uit te bouwen, werd eind vorig jaar het Vlaams Datanutsbedrijf opgericht. Het Vlaams Belang onthield zich in het Vlaams Parlement bij de stemming van dit oprichtingsdecreet. “Er zijn nog steeds veel onbeantwoorde vragen bij de veiligheid van dit project”, zegt Blancquaert. “De fundamenteelste bedenking is dat dit datanutsbedrijf op een enorme berg data van burgers zal zitten. Dat schept niet alleen kansen, maar het creëert ook enorm veel gevaren.”

“Een multinational toegang verlenen tot een datanutsbedrijf dat alle data van de Vlamingen beheert, is de kat bij de melk zetten” 

Bij de bespreking in de commissie had Jambon gezegd dat hij “niet 100 procent kan garanderen dat de data niet in verkeerde handen raakt” en dat het datanutsbedrijf initieel best in overheidshanden blijft, maar dat het bedrijf daarna “door de privésector moet verdergezet worden”. Dat is voor het Vlaams Belang onaanvaardbaar. “Als de overheid alle data van burgers wil verzamelen op één plaats, is het essentieel dat de veiligheid van die data gegarandeerd is”, aldus Blancquaert. 

Volgens het Vlaams Belang moet daarom hoogst voorzichtig omgesprongen worden met dit project. “Volgens ons moet een dergelijk ambitieus project dan ook steeds in publieke handen blijven”, besluit Blancquaert. “Onze data moeten niet te grabbel worden gegooid aan multinationals. Wie garandeert ons immers dat er in dat geval geen misbruik zal plaatsvinden en wat als het datanutsbedrijf in verkeerde handen komt?” Het Vlaams Belang vindt het in deze overigens ook essentieel dat de burger data blijft over de eigen data en dus niet gedwongen wordt gebruik te maken van de datakluizen. Volgens Jambon zou er inderdaad geen sprake zijn van een verplichting.