Verplichte bijdrage voor asielzoekers in opvangcentrum is maat voor niets

Bijna een jaar nadat staatssecretaris voor Asiel en Migratie Nicole de Moor (cd&v) had aangekondigd dat asielzoekers ‘vanaf begin 2023’ een ‘faire bijdrage’ zouden moeten betalen voor verblijf in een opvangcentrum, kondigt ze met trots aan dat er eindelijk een regeling uit de bus is gekomen. “Voor een goed begrip herinneren we eraan dat zo’n regeling in feite al meer dan tien jaar bestond, maar in de praktijk dode letter is gebleven”, reageert Vlaams Belang-fractieleider in de Kamer Barbara Pas. “En dat hoeft niet te verbazen, want controle is steevast uitgebleven.”

Het Kamerlid wijst niet alleen op het uitblijven van een controle uit, maar ook op de onwetendheid van de overheid waar het gaat om het aantal personen die eigenlijk voldeden aan de wettelijke verplichting om melding te maken van hun activiteiten op de arbeidsmarkt. Asielzoekers zijn namelijk verplicht te melden dat ze werk hebben. Uit ‘cijfers bij benadering’ bleek dat in 2021 voor amper 279 personen in orde te zijn. Dat is slechts 3 procent van de gevallen. “Men kan moeilijk anders dan vaststellen dat er ook hier sprake is van grootschalig misbruik”, aldus Pas. “Dat is tot op heden ongestraft gebleven. Van enige aankondiging om de verschuldigde bedragen alsnog met terugwerkende kracht in te vorderen – zoals het Vlaams Belang al herhaaldelijk vroeg – is in de communicatie van de staatssecretaris immers geen sprake.”

“Geen verstrakking van het beleid”

Een andere opvallende vaststelling is dat asielzoekers die over een langdurige tewerkstelling en voldoende inkomen beschikken om niet afhankelijk te zijn van een opvangcentrum zullen worden ‘aangemoedigd’ om het opvangnetwerk te verlaten. “Dat is niet bepaald een verstrakking van het beleid te noemen, aangezien de Moor eind vorig jaar nog met veel trompetgeschal aankondigde dat betrokkenen uit het opvangnetwerk moesten vertrekken”, zegt Pas.

“In haar communicatie feliciteert de Moor tenslotte nog eens zichzelf met het feit dat ze werk maakt van de activering van asielzoekers”, vervolgt de Vlaams Belang-fractieleider. “Daarmee gaat ze nog eens voorbij gaat aan de kern van de zaak. De doelstelling van een efficiënt beleid zou niet zozeer moeten zijn dat asielzoekers in de opvang na vier (of meer) maanden aan het werk zijn, maar – in de eerste plaats – dat ze na enkele maanden zouden weten of hun aanvraag al dan niet wordt erkend.” Daarvan is – ondanks de forse uitbreiding van het personeelsbestand en middelen – nog altijd geen sprake. Gemiddeld duurt een asielprocedure in dit land maar liefst 400 dagen.

“Voor de minderheid die uiteindelijk het recht krijgt te blijven, moet inderdaad werk gemaakt worden van activering”, besluit Pas. “En gelet op de leeflooncijfers zelfs veel meer dan nu het geval is. Degenen die niet mogen blijven, moeten daarentegen effectief vertrekken. Zoals de terugkeercijfers ons leren, bestaat er ook op dat vlak – op zijn zachtst gezegd – nog een bijzonder grote marge tot verbetering.”