Hervorming energiefactuur: Geen 'accijnshervorming' maar platte 'accijnsverhoging'
Met haar plannen zal de regering niet toestaan dat de elektriciteits- en gasfactuur opnieuw daalt naar pre-coronaniveau. Een gemiddeld gezin zal vanaf 1 april 177 euro per jaar, ofwel 20 euro per maand (cijfers HLN) meer moeten betalen. Nu de prijzen eindelijk dalen, verdwijnt een deel ervan opnieuw in de staatskas onder de vorm van nieuwe belastingen (accijnzen). Waar wij sinds de regeerverklaring van oktober 2022 voor gewaarschuwd hebben, wordt dus vandaag spijtig genoeg bevestigd”, zegt Kamerlid Wouter Vermeersch. “De btw-verlaging die de regering met de ene hand heeft gegeven, wordt vanaf 1 april met de andere hand gedeeltelijk teruggenomen in accijnzen.”
Minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke en diens partij Vooruit hebben voor hun beurt gesproken toen zij reeds deze zomer beweerden dat de btw-verlaging permanent verworven was. “Vandaag wordt pijnlijk duidelijk dat deze niet onvoorwaardelijk is: de regeringspartners laten de btw slechts permanent op 6 procent als deze gedeeltelijk wordt gecompenseerd met een accijnsverhoging”, aldus Vermeersch. “En Kamerlid Maggie De Block (Open Vld) lijkt gelijk te krijgen toen ze zei dat de btw-verlaging op energie 'boerenbedrog' was, al zal ze het niet in die betekenis bedoeld hebben. De bevolking werd inderdaad bedrogen, er komt helemaal geen onvoorwaardelijke en definitieve btw-verlaging want een gedeelte daarvan wordt gecompenseerd door nieuwe belastingen.”
“Vandaag werd duidelijk: de begroting werd opgesmukt”
De regering hanteert een botte bijl. Grote gezinnen in slecht geïsoleerde woningen of huurwoningen zonder bijvoorbeeld zonnepanelen op het dak worden de dupe van deze regeling. De 'accijnsverhoging' maakt immers geen onderscheid tussen 'grootverbruik' omwille van een zwembad in de tuin of omwille van slechte isolatie. Ook wie investeert in een warmtepomp of elektrische wagen zal extra worden belast. Voor elektriciteit is men een 'grootverbruiker' vanaf 3.000 kWh, voor aardgas vanaf 12.000 kWh, terwijl een gemiddeld gezin 3.500 kWh stroom en 17.000 kWh gas verbruikt. Voor aardgas wordt zelfs een pervers ‘cliquetsysteem’ in het vooruitzicht gesteld: gaat de gasprijs onder 45 euro per MWh, dan zullen de accijnzen verder toenemen.
In november 2022 beweerde eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) nog dat deze zogenaamde hervorming van de energiefactuur 'budgetneutraal' zou zijn. Terwijl het Rekenhof in haar rapport van november rekening hield met een accijnsinkomst van 750 tot 950 miljoen euro. De Bleeker had reeds 1.325 miljoen kost ingeschreven voor de btw-verlaging over april-december. Netto betekende dat een negatieve impact van 375 (= 1.325 - 950) tot 575 (= 1.325 - 750) miljoen euro. “Volgens het kabinet van minister van Financiën Vincent Van Peteghem (cd&v) bedraagt de budgettaire impact van de hervorming voor 2023 maar liefst 761 miljoen euro wat bezwaarlijk 'budgetneutraal' kan genoemd worden”, besluit Vermeersch. “Vandaag is het eindelijk voor iedereen duidelijk: de begroting werd opgesmukt. Niet De Bleeker maar De Croo had ontslag moeten nemen.”