Daling studierendement teistert hoger onderwijs
De neerwaartse trend in het studierendement in het Vlaamse hoger onderwijs blijft aanhouden. Op tien jaar tijd is het aandeel bachelorstudenten dat binnen het modeltraject van drie jaar zijn diploma haalt gezakt van 36,7 naar 30,6 procent. “Nieuwe studenten zijn alsmaar minder goed voorbereid op hogere studies, wat een bedreiging vormt voor de kwaliteit van onze opleidingen en onze economische positie”, zegt Vlaams Parlementslid Kristof Slagmulder (Vlaams Belang). “Daarom moeten we sterker inzetten op een bewaking van de instroom in onze opleidingen, adequate studie-oriëntatie en een kwaliteitsvolle begeleiding.”
Vlaamse studenten doen steeds langer over hun studies. Slechts 30,6 procent van de Vlaamse bachelorstudenten die in het academiejaar 2018-2019 startten met een bacheloropleiding behaalden hun diploma binnen het modeltraject van drie jaar. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams Belang-parlementslid Kristof Slagmulder opvroeg bij minister van Onderwijs Ben Weyts (N‑VA). Ter vergelijking: bij studenten die startten in 2008-2009 lag dat aandeel nog op 36,7 procent. Er zijn echter grote provinciale verschillen. West-Vlaanderen scoort met 39 procent modelstudenten het beste en telt ook veel minder studenten die uiteindelijk diplomaloos het hoger onderwijs verlaten. De provincie Antwerpen neemt daarentegen een grote duik van 35,5 procent naar 27 procent. Adolescenten uit het Brussels Gewest scoren met 20,6 procent het slechtst.
Slagmulder noemt de cijfers een zorgwekkende evolutie. “Die neerwaartse trend is al meer dan een decennium bezig”, zegt het parlementslid. “De kwaliteitsdaling in het leerplichtonderwijs zien we jaar na jaar doorsijpelen in de slaagcijfers van het hoger onderwijs. Dit ondergraaft mee de kwaliteit van onze hogeronderwijsinstellingen.”
“Hoger onderwijs heeft nood aan betere studie-oriëntatie en -begeleiding”
Recent is in het Vlaams Parlement het studie-efficiëntiedecreet gestemd, maar het zal nog enkele jaren duren eer we daar effecten van zullen zien. Daarnaast is er ook het kostenplaatje voor de overheid en de belastingbetaler. “Ieder jaar dat een student zonder vrucht extra doet, kost onze maatschappij geld aangezien we in Vlaanderen relatief lage inschrijvingsgelden vragen”, zegt Slagmulder. “De werkelijke kostprijs van een jaar studeren ligt rond de 13.000 euro. Studenten die nodeloos langer studeren komen ook minder snel op de arbeidsmarkt terecht.”
De dalende slaagcijfers tonen volgens het Vlaams Belang vooral het belang aan van goede studie-oriëntatie. “In dat opzicht zijn de starttoetsen van Weyts een stap in de goede richting, maar we moeten ook verder durven gaan. In richtingen waar het studierendement erg laag ligt, moeten we ook echte toelatingsexamens invoeren”, aldus Slagmulder. “Enkel zo kunnen we ons Vlaams hoger onderwijs kwaliteitsvol en betaalbaar houden. Iedereen die daar de capaciteiten toe heeft, mag in ons hoger onderwijs beginnen, maar jongeren die de nodige startcompetenties ontbreken voor een bepaalde studierichting doe je geen plezier met die toch te laten instromen in een opleiding die ze niet aankunnen.”
Ten slotte wijst Slagmulder ook op het belang van goede studiebegeleiding. “Nu is die door de schaalgrootte van ons hoger onderwijs vaak te beperkt. Besparingen binnen de werking van het hoger onderwijs zorgden ervoor dat de groei aan studenten niet evenredig bemiddeld werd met extra investeringen in personeel. Het budget dat je uitspaart door een betere studie-oriëntatie, kun je dus aan extra begeleidend personeel spenderen.”
