Controles op buitenlandse eigendommen zijn ontoereikend
Slechts bij 4 procent van de niet-Belgische sociale huurders werd in een periode van 2,5 jaar een controle uitgevoerd naar het bezit van eigendommen in hun thuisland. Dat blijkt uit cijfers die Vlaams Parlementslid Guy D’haeseleer (Vlaams Belang) opvroeg bij Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA). “Dat is ontoereikend en discriminerend naar Vlaamse sociale huurders toe”, zegt D’haeseleer. “Zij worden voor de volle 100 procent gecontroleerd op het bezit van eigendommen.” Opvallend zijn ook de grote verschillen in het aantal controles tussen de provincies. In grootsteden worden er zelfs zo goed als geen onderzoeken verricht.
Sinds 15 maart 2021 hebben sociale verhuurders de mogelijkheid om controles uit te voeren op het bezit van buitenlandse eigendommen bij sociale huurders. D’haeseleer vraagt op regelmatige basis naar de bereikte resultaten. Sinds de start van de controles tot en met 1 december 2023 werden er door sociale verhuurders 928 controles via onderzoeksbureaus uitgevoerd. “Er zijn in totaal 23.466 sociale huurders die niet over de Belgische nationaliteit beschikken”, zegt D’haeseleer. “Dat betekent dat er bij slechts 4% van deze huurders een controle uitgevoerd werd na een ‘vermoeden’. Dat is ontoereikend als je weet dat Vlaamse sociale huurders via allerhande databanken voor de volle 100% gecontroleerd worden op bezit van onroerende goederen.”
Uit de cijfers die D’haeseleer opvroeg blijkt dat bij 51,3 procent van de uitgevoerde onderzoeken bewijs gevonden wordt van buitenlandse eigendommen. De meeste onderzoeken worden uitgevoerd in Turkije en Marokko. Bijna 80 procent van de onderzoeken worden uitgevoerd in deze landen. Tot op heden heeft de Vlaamse overheid al 1.396.275 euro uitbetaald aan de sociale verhuurders voor de uitgevoerde onderzoeken.
Enorme verschillen tussen de provincies
Het is opvallend dat niet in iedere Vlaamse provincie de onderzoeken even gedreven doorgevoerd worden. Limburg is koploper met 58 procent van de uitgevoerde onderzoeken. Oost-Vlaanderen nam 23 procent van de onderzoeken voor zich. De andere Vlaamse provincies onderzoeken beduidend minder. In Vlaams-Brabant wordt slechts 3 procent van de onderzoeken uitgevoerd. West-Vlaanderen en Antwerpen vertegenwoordigen elk 8 procent van de controles op het bezit van buitenlandse eigendommen.
Ook opvallend: in de stad Antwerpen worden er amper onderzoeken uitgevoerd en in Gent zelfs helemaal geen. “Dat er in deze grootsteden amper of geen controles zijn, toont aan dat de huidige werkwijze niet toereikend is”, zegt D’haeseleer. “Het is onmogelijk dat er daar geen vermoedens zijn over eigendommen in het buitenland. Het Vlaams Belang blijft daarom ijveren voor een evenwaardige controle bij buitenlandse sociale huurders zoals de Vlaamse sociale huurders dat kennen. De verklaring op eer die buitenlandse huurders nu moeten tekenen dat ze geen eigendom in het thuisland bezitten, volstaat duidelijk niet.”
“Maak gebruik van de e-govermentportalen”
Het Vlaams Belang deed al meermaals concrete voorstellen aan minister Diependaele. Zo beschikken de meest gecontroleerde landen, zoals Marokko, Turkije, Italië en Spanje, over e-governmentportalen waar zowel eigendommen, uitkeringen als vermogens kunnen gecontroleerd worden. “Kandidaat-huurders en huurders van buitenlandse afkomst zouden op regelmatige basis afschriften hiervan moeten bezorgen aan de sociale verhuurders om misbruik tegen te gaan”, zegt D’haeseleer. “Wanneer ze dat weigeren, moet hen de toegang tot een sociale woning ontzegd worden. Door die alternatieve werkwijze valt bovendien een aanzienlijke kost voor de belastingbetaler weg.”