Bijna 20 procent van de krantenwinkels verdwenen op vijf jaar tijd
In Vlaanderen verdween op vijf jaar tijd bijna een vijfde van de krantenwinkels, zo blijkt uit cijfers die Kamerlid Alexander Van Hoecke (Vlaams Belang) opvroeg bij minister van Middenstand David Clarinval (MR). “Oneerlijke concurrentie van online kansspelen, de veel te strenge regels rond en minimale winstmarges op de verkoop van rookwaren en de dalende krantenverkoop doen onze Vlaamse krantenwinkels de das om”, zegt Van Hoecke, die aandringt op een urgent actieplan om de sector te redden.
Tussen 2018 en 2023 verdween 19,85 procent van de Vlaamse dagbladwinkels. In 2018 waren er in Vlaanderen nog meer dan 1.600 winkels. Eind 2023 was dat aantal al fors geslonken tot 1.288 winkels. Ook in Wallonië daalde het aantal krantenwinkels met bijna twintig procent. In Brussel is er eveneens sprake van een daling, al ligt die wel lager met 11,55 procent. Het aantal faillissementen dat werd uitgesproken daalde tijdens de coronajaren, maar zit nu duidelijk weer in de lift. Vorig jaar werden er in Vlaanderen 24 krantenwinkels failliet verklaard. Voor heel België ging het om 42 winkels.
“Dit zijn ronduit rampzalige cijfers”, zegt Van Hoecke. “We zien de teloorgang van een hele sector zich voor onze ogen afspelen. Een aantal krantenwinkels kan het hoofd niet meer boven water houden en gaat failliet. Maar een groter deel legt na verloop van tijd zelf de boeken neer.”
Van Hoecke ziet drie belangrijke oorzaken voor de teloorgang van onze krantenwinkels. “Ten eerste is er de dalende verkoop van kranten en tijdschriften, en de jarenlange oneerlijke concurrentie door de miljoenensubsidies die bpost krijgt voor de bedeling ervan. Die subsidies staan in schril contrast met de bijzonder kleine winstmarge van de handelaars op de kranten.”
“We zien de teloorgang van een hele sector zich voor onze ogen afspelen”
Maar ook de winstmarges voor krantenwinkels op rookwaren zijn minimaal, terwijl de overheid gaat lopen met het leeuwendeel van de opbrengsten van de verkoop. “Op elk pak sigaretten gaat de overheid met meer dan 80 procent van de omzet lopen, terwijl de eindverkoper er amper enkele centen aan verdient”, aldus Van Hoecke. “Er zijn ook nieuwe regels rond de verkoop en onzichtbaarheid van rookwaren die de doodsteek voor heel wat handelaars kunnen vormen. Veel krantenwinkels hebben de afgelopen jaren bijvoorbeeld geïnvesteerd in dure humidors en toonkasten, maar kunnen die investeringen nu wegsmijten. Ze moeten nu nieuwe investeringen doen om de rookwaren compleet uit het zicht van de klant te stockeren.”
Ten derde wijst Van Hoecke op de oneerlijke online-concurrentie rond kansspelen en sportweddenschappen. “Dagbladhandelaars worden geconfronteerd met terechte, maar strikte regelgeving rond weddenschappen. Maar online blijken al die beperkingen niet te bestaan.”
Het Vlaams Belang-Kamerlid vreest dan ook dat, indien er niet ingegrepen wordt, de negatieve evolutie van de afgelopen jaren zich ook de komende jaren onverminderd zal doorzetten. “Met het verdwijnen van de dagbladwinkels, verdwijnt ook een belangrijk deel van het sociaal weefsel in onze steden en gemeenten. Een krantenwinkel is veel meer dan enkel een verkooppunt. Het is een ontmoetingsplek waar veel mensen op rekenen. We verwachten dan ook dat het lot van de krantenwinkels op de agenda van de regeringsonderhandelingen wordt gezet. Een actieplan is dringend noodzakelijk. Krantenwinkels hebben opnieuw ademruimte nodig.”
