Belgische overheidsschuld stevent af op kritische grens
Onlangs kon staatssecretaris voor Begroting Alexia Bertrand (Open Vld) uitpakken met goed nieuws. Door een heropleving van de economie en het wegvallen van de coronamaatregelen viel het begrotingstekort in 2022 een 8 miljard euro lager uit dan eerst verwacht. In verhouding tot het bruto binnenlands product daalde het tekort van 5,6 procent naar 4 procent. “Er is echter helemaal geen reden tot euforie”, zegt Kamerlid Wouter Vermeersch. “In 2023 stevenen we opnieuw af op een begrotingstekort van 5,7 procent van het bruto binnenlands product en dat loopt in 2028 zelfs op tot 5,9 procent.”
De enorme begrotingstekorten doen de overheidsschuld stijgen tot astronomische hoogtes. Tegen 2028 stijgt de totale Belgische schuldgraad tot bijna 120 procent van het bruto binnenlands product, volgens alle experten een kritische grens. Wordt die grens overschreden dan komt er een rentesneeuwbaleffect op gang: de overheid moet dan steeds hogere rentelasten gaan dragen en dat gaat dan ofwel ten koste van andere uitgaven ofwel ten koste van nog hogere belastingen. “Dan komen er dus meer belastingen voor minder overheidsdiensten”, aldus Vermeersch, die hierover de staatssecretaris vandaag zal ondervragen. “Behalve als de overheden in dit land eindelijk zorgen voor structurele besparingen. Maar daar moeten we met deze Vivaldi-regering niet op rekenen.”
“Om haar welvaart te behouden moet Vlaanderen het heft in eigen hand nemen”
De federale overheid heeft het grootste aandeel in de schuldenlast. Maar ook Wallonië, Brussel en de Franse gemeenschap torsen een loodzware last. In Wallonië is de schuldenlast maar liefst vijf keer zo groot als de jaarlijkse ontvangsten. Voor Brussel is dat goed anderhalf keer de jaarlijkse ontvangsten. “Een onhoudbare situatie”, vervolgt Vermeersch. “En het dringt maar niet door tot de Franstalige politici. Als je de Waalse minister van Begroting mag geloven is er helemaal niets aan de hand.”
De schulden van de andere deelstaten zijn nochtans ook voor Vlaanderen van belang. “Europa kent maar één begroting: die van het Belgisch geheel”, besluit Vermeersch. “Blijkbaar denken Waalse en Brusselse politici nog altijd dat Vlaanderen uiteindelijk wel zal bijspringen als het werkelijk tot een financiële crisis komt. En die kans is reëel: de overheidsbank Belfius heeft de kredietmogelijkheden van Wallonië nu al beperkt. Het is afwachten hoe snel andere financiers zullen volgen. Om haar welvaart te behouden moet Vlaanderen het heft in eigen hand nemen. Anders zal het mee opdraaien voor het onverantwoord beleid van Waalse en Brusselse politici.”
